Literatuuronderzoek is een van de mogelijk vormen van het opzoeken van informatie. Aan de basis van elk literatuuronderzoek ligt een bepaald model van de informatie die men zou willen bekomen. Literatuuronderzoek heeft dan de bedoeling relevant materiaal op te zoeken op korte tijd en met lage kosten. Enerzijds kan men veel tijd verliezen met eigen onderzoek indien het beschikbare informatie zou gaan dupliceren. Anderzijds kan men ook veel tijd verliezen met literatuuronderzoek, tijd die beter gespendeerd zou zijn bijvoorbeeld in direct onderzoek, zeker wanneer de beschikbare informatie niet past in het relevante model. Daarom is het altijd beter voor het uitvoeren van literatuuronderzoek eerst met behulp van een eigen ontwerp het veld te verkennen en ervaring op te bouwen. Pas dan begint men op een voldoende gefocusseerde manier met het literatuuronderzoek en is de kans groot dat men zich zal houden aan de planning van de volgende zoekstrategie.

1. Bepaal het doel van het onderzoek

Voorbeelden:

• Bekend terrein dat door anderen reeds voldoende in kaart gebracht werd.

• Praktische gegevens over een bestaand ontwerp

• Relevante gegevens in een nieuw gebied waar de kennis nog gefragmenteerd is.

2. Bepaal het soort publicatie dat het meest met dat doel overeenkomt

Denk eraan dat je niet alleen niet weet waar te zoeken, maar dat je dikwijls niet weet of de informatie die je zoekt wel bestaat.

We geven hierna een niet uitputtende lijst van informatiebronnen, de hoeveelheid bronnen worden immers enkel beperkt door iemands voorstellingsvermogen.

• Encyclopedieën (check de steeds beter wordende Wikipedia)

Ook om referenties voor verder onderzoek te vinden

• Bibliotheekcatalogen en indexen (check de Ugent site)

Laat je leiden bij het vertrouwd geraken met de indexen

• Bibliothecarissen

Het is veel belangrijker mee te delen wat je juist niet weet, dan zelf het domein van kennis te definiëren.

• Experts

Bedrijven (potentiële leveranciers, eigen collega's…), universiteiten, afdelingshoofden van niet concurrerende bedrijven, adviesbureaus, (collega) ontwerpers en onderzoekers, kwaliteitskringen, ...

• Commerciële initiatieven

Sommige geven een deel vrij

• Databases (trefwoorden)

Toegang is te vinden bij beroepsorganisaties

• Tijdschriften

• Leveranciersinformatie, catalogen

• Patenten zoals Espace en Freepatents

• Technologische trends door patentanalyse

• Vakorganisaties

• Designs en merken

3. Kies een startpunt

4. Evalueer wat je vindt ten opzichte van het doel dat je wil bereiken

5. Houd referenties bij

Formaat voorbeeld: Jones J.C. 1992 Design Methods New York; VAN NOSTRAND REINHOLD

Referenties die inspirerend waren in 1995 voor de uitbouw van een cursus ontwerpmethodologie vanuit een industriële context

6. Mest regelmatig de verzameling uit en werk enkel verder met de relevante informatie.

Uiteraard moet informatie beheerd worden. Dit is een eerste voorwaarde om de meest relevante informatie voor jezelf toegankelijk te houden. Een efficiënt beheer uit zich steeds in een structuur waarbij de niveaus die je gebruikt om informatie in grotere gehelen te aggregeren een centrale rol spelen. Concreet uit zich dat als een beheerd ontwerpdossier en een mindmap is hierbij een grote hulp.